Атырау қаласы, Жұбан Молдағалиев көшесі, 29 «а» үй +77757206599 +77786810499 gzada66@mail.ru

Даража БАЛАПАН: "Жайығым, жансебілім ..." (жойқын су жақындағандағы толғаныс) Монолог

"Өмірлік тәжірибе - даналықтың әкесі, жады – анасы".
                                                                                                      Халық даналығы

"Рух өлмейді, рух көшеді".
                                                 Тоқсары
                                                              скиф философы

"Жадының ноқаты – мәрт".
                                                        Автор

Рух:
- «Табиғат ерке аруын жаратқасын,
Төркінің мырзасына ұзатқасын,
«Шаңырақ түйең» шайқалмай келуші еді,
Сыбағаңа сауғалап бұлақ басын.
Телегейлі Хазардай – отауыңа,
Қуат бердің сөктірмей қабыртқасын.
Жұлынын оған  үзіп, Тәңір берді,
Орал тауға бекітіп омыртқасын.
Жадыңды жетелейміз, біз - Рухтар, 
Мезетте «қардың басын қар алатын».
Ел-халықпен біргеміз, жұмыламыз,
Жеткізбе «қара алуға ханның басын»?!
Періштелер жағаңды желпіп отыр,
Үрлеп әкеп әлемнің бар қанатын.
«Ғайып ерен, қырық шілтен» оятады,
Жан бағып жарда жатқан жарқанатын.
Біз де көштік, Жайық-ау, артқа тастап,
Жаратқанның жатқызған үр-жәннатын»?!

Жансебіл: 
- «Сабыр жұтқан «ақ ерке», жансебілмін,
Құбылысқа, жаһанға мың теліндім,
Саған ана болсам да,Ұлы жұртым,
Табиғатқа, каһарға, мен – «келінмін»?!
Артқан теңнің арқанын жарда шешем,
Нардың жүгі – наруанын1 төркінімнің?!
Каспийім күтіп жатыр төсегінде,
Жел қабын желбіретіп желкенімнің?!
Сабыр ет, топан тозар ұлтанымда,
Көр соқыр, қиянаты өркенімнің.
Жұтқызғанда жарылды жұмыршағым,
Жұмарланған қалдығын «жүн-теріңнің».
Кесапаты, келбеті жадымда әлі,
Кеңірдекті кескілеп «өткізгеннің».
Ұрпағым өзің емде бой жарасын,
Жанына нұр беремін «жеткізгеннің».
Жадымның жан тілеулі ноқаттарын,
Маңдайына жазып қой «күнтізбеңнің»?!

Рух:
- «Көшем енді, Жайығым, жансебілім,
Арқалатып ұрпаққа ел сенімін.
Ұлы дала көшімен керуенге ерген,
Бір заманғы мен де бір жан-тәнімін.
Ел-жұртымның басына бұлт төнгенде,
Қасіретін түретін түндігімін.
Көзмоншақтай мөлдіреп, әдемі өтші,
Жамағаттың ысырып мұңды күнін»?!

Жансебіл:
- «Ей, рух, шалдықтым, сая табам,
Жақын қалды, жан себер – «құрсақханам».
Аманаттап барасың ұрпағыңа,
Бұрымымды бумасын «бұратанам».
Қамқорласаң адамзат, қуат алам,
Еркелеймін, назданам, Ұлы далам?!
Тұрпатым түрленгенде, нұр айналып,
Таңданады, көрерсің, мынау ғалам»?!

Түсініктеме:
1.    «Наруан» - ата-бабаларымыздың көшкенде  ағаштан 
дайындап нарға артатын, киелі саналған жүк артқыш дүниесі.